Mankurtlaşma, Köz-Kamanlaşma ve Kanaralaşma... Bu üç kavram birbirinden farklı hikayelere dayansa da, hüzün verici boyutları bir yana, oldukça düşündürücü, ibret verici ve öğretici içeriğe sahiptirler. Aslında bu üç kavram veya hikaye birbiriyle çelişmemekte, tam tersine birbirini tamamlamakta ve bütünleşmektedir
NEDİR MANKURTLAŞMAK:Cengiz AYTMATOV Gün Olur Asra Bedel Adlı romanında ANA BEYİT EFSANE'sinden bahseder.Bir kazak hikayesi olan Nayman Ana Efsanesi,Kazak yurdunun Sarı Özek bölgesinde yaşanmıştır.Kazak Yurdunun otlaklarına ve sulaklarına göz diken Juan Juan'ların istila ettikleri bu topraklarda yakaladıkları esirlere yaptıkları işkencenin adıdır Mankurtlaştırmak.
Bu efsanenin baş kahramanı Kolaman’dır.Bir kazak evladıdır O...Ülkesini istila eden JUAN JUAN'lara karşı savaşırken esir düşmüştür...Acımasız işkencelere dayanabilenlerden biridir KOLAMAN.İsmi Yol Aydınlığı anlamına gelmektedir.Esir düşünce acımasız JUAN JUAN’lar sağ kalabilen dayanıklı esirlere yaptıkları MANKURTLAŞTIRMA işkencesini yaparlar ona …Saçı derinlemesine tıraş edilir.Kafa derisi soyulur.Devenin boynundan elde edilen deri kafasına geçirilerek 5 gün kızgın çöl sıcağında bekletilir.Deri güneşin altında kurudukça daralır ve kafayı mengene gibi sıkmaya başlar…Dayanılır gibi değildir.Ölmek daha iyidir.Yaşayanları daha acı bir şey beklemektedir…Bu işkence altında iken artık saçlar kafa içine doğru büyümeye başlar ..Asya insanının keçe gibi olan saçları dayanılmaz acılara sebebiyet verir.Bu işkenceye maruz kalan kişi kendi benliğini,nereden geldiğini ,hangi topluma ait olduğunu , inanç ve değerlerini unutarak tam bir KÖLE haline getirilmiştir.KOLAMAN bu işkenceden sonra efendilerinin her sözünü yerine getirebilecek çok tehlikeli bir KÖLE 'dir artık.Verilen her emri gözünü kırpmadan,düşünmeden yerine getirebilecek bir silahdır artık O...NAYMAN ANA ise evladını yitirmenin acısı ile onu aramaktadır.Nihayet ona ait bir ip ucu yakalar ve oğlunun yanına gizlice yaklaşır.Oğlu hayvan otlatmaktadır.Evladını başındaki deri şapkaya rağmen tanır..Koşarak ona sarılır.Yavrum,KOLAMANIM der.Ben senin annenim hemen burdan gidelim.Evimize dönelim desede KOLAMAN hafızasını yitirmiştir.Annesinide tanımamaktadır. Olaya anlam veremez herhangi bir tepki de vermez.Fakat efendi JUAN JUAN onları görmüş ve hızla onlara doğru yönelmiştir.Durumu farkeden NAYMAN ANA kaçar ve sabahı bekler.Sabah olunca tekrar evladının yanına gidecek ve herşeyi oğluna anlatacaktır.Fakat efendi JUAN JUAN, KOLAMAN'a yanına yaklaşan kadının düşman olduğunu ve onu ortadan kaldırması gerektiğini telkin eder.NAYMAN ANA ertesi gün sabahın ilk ışıkları ile birlikte oğlunun yanına gider ...Fakat,KOLAMAN, çeker oku ve annesini göğsünün tam ortasından vurur.NAYMAN ANA yere düşer ve oracıkta ölür.NAYMAN ANA şimdi vurulduğu yerde yatmaktadır.Adına da bir anıt inşa edilmiştir.
Bu anlatılan ANA BEYİT EFSANESİ öz benliklerini yitirmiş kendi değerlerine yabancılaştırılmış.Hülasa başka milletlerin boyunduruğu altına sokulmuş kişi ve milletleri anlatmak için tarihi bir misal niteliği taşımaktadır.
NEDİR KÖZ-KAMANLAŞMAK;Manas Destanı ve Köz-Kaman.
Bir kırgız Destanıdır KÖZ-KAMANLAŞMAK…
MANAS.Kırgız Hanı YAKUP Hanın yiğit oğlunun adıdır.Manas İslam için pek büyük kahramanlıklar yapmış pek kahraman bir kırgız evladıdır.Babası YAKUP HAN'ın kardeşi KÖZ-KAMAN ise Moğollar tarafından çok küçük yaşta esir edilmiştir.Moğol yurduna götürülerek orda Moğol kültürü ile yetilştirilmiştir.KALMUK'ça konuşmaktadır.Bir KALMUK kızıyla evlendirilmiş çoluk çocuk sahibi olmuştur.KÖZ-KAMAN ,yıllar sonra ailesi ve çocuklarıyla birlikte ata yurduna dönmek ister ve yola çıkar.MANAS, amcasını tanımamaktadır.Onu yakalar ve ailesiyle birlikte zincire vurur.Zira onların moğol ajanı olduğunu düşünür.Durumu öğrenen babası YAKUP HAN oğluna amcası hakkında iyi davranmasını söyler.MANAS, babasının öğüdünü tutar ve amcasına iyi davranır.Adına bir şölen bile tertipler.Fakat KÖZ-KAMAN ve oğulları şöleni bir birine katarak MANAS'ı çok zor duruma düşürürler.Bu durum MANAS'ın Moğolllarla yapacağı sonraki mücadelesindede de hep gerçekleşerek bir ihanet öyküsü haline gelir.KÖZ-KAMAN MANAS'ın Moğolllarla mücadelesinde hep Moğolların yanında yer alır.
KÖZ-KAMAN hikayesi görüldüğü üzere, kendi ailesine ve kendi kültürüne sırt dönüp düşmanla işbirliği yaparak bir ihaneti işlemektedir.Tarihimiz KÖZ-KAMAN'larla doludur.Bugün dahi bu Köz-Kamanlar varlığıyle milletimize ihanet etmektedirler.
NEDİR KANARALAŞMAK:Anadoluda anlatılan bir hikayedir KANARALAŞMAK.İlk kez kavramsallaştırarak yazıya dökenin Ercümend ÖZKAN olduğu söylenmektedir.Köyün birinde yaşlı bir adam ve oğulları yaşamaktadır.Bir adamın koyun sürüsü vardır.Fakat bir gün esrarengiz bir biçimde koyunlarının azaldığını farkeder.Fakat uzun bir süre sebebini tespit edemez.Yaşlı adam, çocuklarını toplar ve onlara koyunları çoban köpeklerinin yediğinden kuşkulandığını söyler ve derhal bu köpekleri ortadan kaldırmalarını söyler.Başka köylerden yeni köpekler getirir onları güzel bir şekilde yeniden eğitirsiniz der.Çocukları babalarının sözünü dinler ve köpekleri öldürürler.Fakat birkaç yıl sonra sürü yeniden azalmaya başlar.Yaşlı adam ,oğullarını tekrar toplar ve birkaç yıl evvel verdiği emri aynen yerine getirip getirmediklerini sorar çocuklarına.Küçük oğlu küçük olan köpeğe kıyamamış ve onu saklamıştır.Fakat küçük köpek ana ve babasından öğrendiği KANARALAŞMA’yı diğer köpeklere de öğretmiştir.
İşte yukarıda anlattığımız hikayelerde,kendi geçmişini unutan ve kendi benliğine yabancılaştırılmış MANKURTLAR …
Farklı kültürlerde yetişmiş milletine yabancı KÖZKAMANLAR …
Yaşadığı ve nimetlerini yediği yerin emanetini hiçe sayıp ihanet eden KANARALAŞANLAR….
Bir millet kendi makus tarihini değiştirmek istiyorsa bu üç kavrama dikkat edip ,
Bu felaketlerden uzak nesiller yetiştirmek zorundadır…
Allah milletimizi bu üç felaketten de muhafaza eylesin…
