Türkiye Siyasetinde ‘Karargah’ etkisi
Türkçemize mal olmuş güzel kelimelerden birisi de “Karargah” sözcüğüdür. Kararların verildiği alan, yer.
“Decision Making” yani insanın nasıl karar verdiği sosyal bilimcilerin çok kafa yorduğu bir konu oldu. Sinirbilim bu alana da önemli katkılar sağladı. İnsan beyninde alternatifler üreten alanlar var. Ne kadar çok bilgi ve veri ile karar verilirse o kadar isabet kaydediliyor. Bilgi ve verileri en çok etkileyen şu üç şeyin önem, öncelik ve değerlilik sıralamasıdır: Çıkar hiyerarşisi, ilke hiyerarşisi ve korku repertuvarı hiyerarşisi.
Özellikle ahlaki akıl yürütme siyasette çok önemlidir.
Ahlaki akıl yürütmenin üç seviyesi vardır. En ilkel seviyesi “Görünen kısa vadeli sonuçları düşünerek” karar vermeyi kapsar. O anki çıkarını, hevesini, konforunu, gününü kurtarmayı, korkusunu gidermeyi dikkate alarak karar verir.
Ortalama ahlaki akıl yürütme, sosyal düzen, görev bilinci, geleceği düşünme, niyeti dikkate alma, geleceği için çile çekme gibi “Soyut değerleri dikkate alarak düşünmeyi” göz önüne alarak karar verir.
İleri ahlaki akıl yürütme “Hakça olmayı dikkate almayı düşünerek” karar verir. Bu seviye merhamet göstermeyi, acıyı hafifletmeyi, iç güdülerine yenik düşmemeyi, baştan çıkarıcılara direnç göstermeyi, fedakar olmayı, başkaları için çile çekmeyi, başkalarının duygularının dikkate almayı, adil olmayı başkalarına zarar vermemeyi kapsar.
İlkeli siyaset kazandırıyor mu kaybettiriyor mu?
Bu konu Anayasa Taslağı görüşmelerinde siyasi partilerin yıllarca savundukları tezlerinin zıddına karar almalarındaki psikolojik arka planı analiz etmeye çalışırken dikkatimi çekti.
Özellikle Yüksek Askeri Şura Kararları (YAŞ) gibi TSK’daki milli kadroların “savunma ve yargılama hakkı”nı elinden alan ve tasfiye eden uygulamalarına Milliyetçilik iddiasındaki milletvekilleri tarafından devamı yönünde karar verilmesi anlaşılır bir davranış değildi.
Özellikle daha özgürlük getireceği bilindiği halde doğulu milletvekilleri tarafından Anayasa taslağının sabote edilmeye çalışılması anlaşılır davranış değildir.
Özellikle mazlum, mağdur, ezilen ve kurbanların yanında olması gereken halkçı siyasetçilerin zalim, mağrur ve ezenlerin yanında olması anlaşılır gibi değildi.
Demek ki siyasetin samimiyet sınavı böyle oluyor.
Makyavelliye itiraz ediyorlar “Hükümdar kitabını yazarak zalimlere iktidara gelme yolunu öğrettiniz” diye. Onun cevabı çok ilginç “Ama ben onlardan nasıl kurtulunulacağının yolunu da yazdım” diyor.
Kısa vadeli siyasi sonuç isteyenler zalimlerin yanında olabilirler ama uzun vadeli siyasi başarı isteyenler, hayatlarının sonunda iyi anılmak isteyenler ve mezar taşlarına iyi insandı yazdırmak isteyenler ilkeli davranmak zorundalar.
Karargahın hüzüngaha çevrilmesi
Tarih hep mazlumların yanında olan siyasetçileri hayırla yaddetmiştir. Makyavellinin zalimlerden kurtulmak için gösterdiği yol bilinen yoldur. Zor, engelli ama sağlam yoldur. Bu yol fazilet savaşçısı olma yoludur.
Kısa vadede alkış az alır ama uzun vadede beklenmeyen, bilinmeyen ve öngörülmeyen olayların fırsata dönüşmesini bu yolda çok görürüz. Hata yapsa da görünmeyen bir el onun hatasını düzeltir. Aşamadığı bir engelle karşılaşsa bile ilkeli siyaset yapan siyasetçiler hatta muhalifleri tarafından düzlüğe çıkarılır. Sayın Başbakan’ın özgeçmişi bunun örneğidir.
İlkeli siyasetçiyi sadece seçmeni değil tarih de alkışlıyor. Türk milleti büyük millettir. Bu millet samimiyetin hakkını oy sandığında ergeç vermiştir.
Siyasi kurnazlığı siyasi beceri zanneden siyasi parti karargah kurmayları karargahlarını ‘Hüzüngah’a çevirme sonuçlarından kaçamazlar.
Bugün Genelkurmay Karargahının TBMM’ye etki etmeye çalışmadığı bir meclis çalışmasına şahit oluyoruz.
Askeri vesayetin kalkmaya başladığı günümüzde bazı vekillerin korku repertuvarları, bazı vekillerin etnik ayrımcılık önyargıları, bazı partilerin siyasi çıkarcılık öncelikleri onlara “Vasilik” yapmamalıdır. Siyasette ilkelilik arttıkça seviye de artıyor.
“Değerlilik ölçüleri”ni evrensel insani normlara göre belirleyip YAŞ zede mazlumların lehinde oy kullanan vekillere binler teşekkür.
Prof. Dr. Nevzat Tarhan - Haber 7
Bu e-Posta adresi istenmeyen posta engelleyicileri tarafından korunuyor. Görüntülemek için JavaScript etkinleştirilmelidir.