MÜSLÜMAN TÜKETİCİYLE
HELAL GIDA ARASINDAKİ ENGELLER
Prof.Dr.Mustafa NUTKU
Müslüman tüketiciyle helal gıda arasındaki engellerin en önemlilerinden bazıları, aşağıdaki beş alt başlık altında tasnif edilebilir:
1 – Ferdî sahadaki engeller: Yetişkin bir Müslüman tüketicinin helal gıdaya ulaşmak için bu konuda tercihi, seçimi ve arayışının olması, birinci derecede önem arz eder. Müslüman tüketicinin Müslümanlığı, bütün tercihlerine yansımalıdır; neyi talep etmesi gerektiğini bilmeli ve talep etmelidir. Bazı Müslüman tüketicilerin, Allah’a ve onun Resulüne iman, bağlılık ve itaatlerindeki zayıflıkla orantılı olarak değişecek şekilde, İslâm’ı hayatlarına tatbikleri de değişmektedir. Islah edilmemiş nefis, lezzete, rahata fazla önem vermek gibi, Müslüman sıfatına yakışmayan haller, onu helal gıda arayışından geri bırakabilmektedir ve helal gıdaya ulaşmasını engellemektedir. Her hususta olduğu gibi, helal gıda konusunda da ferdin Allah’a ve Resulüne itaati, öncelikli bir husustur.
2 – İlmî sahadaki engeller: Helal gıdanın lüzumu, önemi, ne olduğu, nasıl elde edilebileceği konusunda bilgisizlik, eksik veya yanlış bilgi, Müslüman tüketici ile helal gıda arasında mühim bir engeldir. Vaaz, konferans, seminer, açık oturum, makale, internet, radyo ve TV programları ile asrın iletişim teknolojisi en iyi şekilde kullanılmağa çalışılarak bu eğitimin verilmesi; vicdanın ziyası olan din ilimleriyle, aklın nuru olan fen bilimlerinin mezcedilerek gerçeğin sunulması ve helal gıda arayışının topluma benimsetilmesi gerekirken, bunun aksi davranışlarda bulunan ve sağlam dinî delillere dayanmadan: “- Toplumumuzdaki helal gıdaya karşı kayıtsızlık, umumî bir beladır; bu konuları açarsak, herkesin kafası karışır. En iyisi, bu konulardan bahsetmemek.” diyen âlimlere de rastlanmaktadır.
3 – İçtimaî sahadaki engeller: Küreselleşen dünyamızda, Müslüman toplumuna İslâm dışı kaynaklı bazı görenekler çok yaygın ve etkili kitle iletişim araçları vasıtası ile girmekte; bunları zamanla o toplumda birçokları da normal karşılamaktadırlar. Resmî ve özel sektörde çeşitli işyerlerinde çalışanlardan namaz kılan, eşi başörtülü olan, Sünnet-i Seniyye’ye uymak için sakal bırakan, içki içmeyen birçok çalışanın işten atılmağa kadar bile varabilen baskılara maruz kaldıklarının duyulması, Müslüman tüketicilerden bazılarının helal gıda arayışına girmek konusunda cesaretini kırmakta; yalnız tüketicilik hakkına değil, onun “Temel Hakları”na da aykırı bu içtimaî baskılar, helal gıda arayışının da bir engeli olmaktadır.
4 – İktisadî sahadaki engeller: Gıda üreticilerinden, İslâm’a uzak olan bazıları, helal gıda standartlarının yürürlüğe girmesinden rahatsızlık duyduklarını açıkça belli etmektedirler. Hem iç piyasadaki gıda pazar paylarını kaybetmemek, hem de “Helal Gıda Standardı”na uymamak istediklerinden, kendi aralarında güç birlikleri kurup ortak hareket etmekte, helal gıda standardının yürürlüğe girmesinin, helal sertifikalandırma yapılmasının önüne güçlükler çıkarmağa ve Müslüman tüketicinin helal gıdaya ulaşmasını engellemeğe çalışmaktadırlar.
5 – Siyasî sahadaki engeller: Bilhassa Türkiye gibi laik bir Müslüman ülkede, “laiklik savunuculuğu” perdesi arkasında, Müslüman tüketicinin helal gıda arayışlarına karşı çıkanlar olmaktadır. İslâm’ın işareti olan her şeye düşman olan bu gurup, İslâm’ın işaretlerine karşı müsamahalı davranılması halinde zamanla toplumda İslâm düşüncesinin güçlenip taraftarlarının artacağı ve bir yolunun bulunup laiklik ilkesinin de Anayasa’dan çıkarılacağı vehmiyle, baskı rejimi savunuculuğu yapmaktadırlar. “Helal gıda” arayışları da İslâm’ın işareti olduğundan, buna karşı da tavır almakta ve Müslüman tüketicinin helal gıdaya ulaşmasını engellemek için çalışmaktadırlar.
